Pèd-de-menoun
Aegopodium podagraria
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Égopode podagraire, Herbe aux gouteux.
Descripcioun :Es uno planto éurosiberiano coumuno dins lou relarg, pamens, au nostre, se rescountro soulamen dins lis endré fres e umide adounc majamen en mountagno. Se destrìo subretout bonodi si fueio en fueioun (en lanço e denta) pèr 5 en bas de tijo, pièi pèr 3 mai aut. La cambo èi boutisso, li flour soun blanco e li fru se recounèisson i costo e peréu is estile de flour que retoumbon sus lou coustat (fotò).
Usanço :Lou pèd-de-menoun èi manjadis crus en ensalado o cue coume d'espinard, en tian, èi goutous. La plante èi couneigudo pèr èstre vertuouso contro la gouto ("Herbe aux gouteux"), èi peréu diuretico (fai pissa), vulneràri (sougno li plago) e bono péréu contro lou mau d'os.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aegopodium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Bos fres
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Aegopodium podagraria L., 1753
Ourtigo-pudènto
Stachys sylvatica
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Épiaire des bois, Épiaire des forêts.
Descripcioun :L'ourtigo-pudènto trachis en coulounìo dins li faio e àutri bos umide. Au nostre se rescontro pulèu en basso mountagno. Èi pas vertadieramen uno ourtigo qu'èi pas pougnènto, mai ié douno d'èr, subretout emé si fueio. Fai partido dóu gènre Stachys. Coume soun noum lou dis, se recounèis à sa marrido óudour. Èi di proun pelouso e si flour soun pourpro.
Usanço :Es uno planto tounico vertuouso pèr lis espaime, ajudo à pissa e à lucha contro li baterìo (planto vulneràri que sougno li plago bonodi la betounicino). Ajudo li femo à faire veni li règlo.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Stachys
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Bos umide
- Ribiero
- Faio
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Stachys sylvatica L., 1753